Bebeğin Suyunun Gelmesi ve Amniyon Sıvı Nedir?

Amniyon sıvısı, bebeği hamilelik süresince koruyan, gelişimini sağlayan amniyon zarının içindeki dinamik bir oluşumdur. Bu sıvı hamilelik ve bebeğin gelişimi açısından son derece önemlidir. Bebeğin etrafını çeviren zara amniyon zarı denir. Bebeğin suyu, bebeği dış etkenlere karşı korumasının yanı sıra kas ve sinir sistemi başta olmak üzere pek çok organ sisteminin gelişiminde rol oynar. Bebeğin suyunun gelmesi, rahmin hızlı büyümesi, karında rahatsızlık gerginlik ve rahim kasılmalarından kaynaklanabilir.

Bebeğin suyunun  oluşumunda annenin, plasentanın ve bebeğin katkısı vardır. Temel kaynağı bebeğin akciğerleri ve böbrekleridir. Amniyon mayi bebek tarafından yutulur ve cildinden emilir. Bebeğin idrarı ise amniyon sıvısının ana kaynağıdır. Amniyon mayi her 24 saatte bir tamamen yenilenmektedir.

Bebeğin suyunun miktarı gebeliğin haftasına göre değişmekle birlikte normali 2 litredir. Gebeliğin son dönemlerinde yarım litre sıvı bebeği çevreliyorsa normal kabul edilir.

Amniyon Sıvı Fazlalığı (Polihidramniyos)

Amniyon sıvısının 2 litreden fazla olması durumunda polihidramniyosdan bahsedilir. Ultrasonografik olarak 4 kadrandan ölçülen amniyon sıvı indeksi (ASI) 24 cm.’den fazla tek cepte 8 cm’den fazla olan olgular polihidramniyosdur. Olguların 2/3’ünün sebebi bilinmemektedir. Geriye kalanların en sık sebebi ise aşağıda sıralanmıştır.

Polihidramniyos nedenleri

• Diyabet
• Nöral Tüp Defekti (anensefali, spina bifida)
• Rh/rh uygunsuzluğu, non- immün hidrops
• Fetal yapısal anomaliler
• İkizden ikize transfüzyon sendromu
• Kromozom anomalileri
• Akciğer hipoplazisi
• Büyük plasenta

Polihidramniyosun gebeliğe etkileri

Fazla olan sıvı rahmin fazla gerilmesine ve zarların erken açılması ile erken doğum eylemine neden olabilir. Polihidramniyos aynı zamanda bebekte sakatlıklarla beraber olabileceği içinde önemlidir. Zarların ani açılımı ile suyun boşalması plasentanın zamanından önce ayrılmasına (ablasiyo plasenta) ve kordon sarkmasına neden olabilir. Kordon sarkması bebek açısından son derece tehlikeli bir durumdur.

Bebeğin Suyunun Gelmesinin Tanısı

• Rahmin hızlı büyümesi
• Karında rahatsızlık gerginlik
• Rahimde kasılmalar sık görülen şikayetlerdir. Ancak tanı, ultrasonografi ile amniyon mayi ölçümü sonucu konur.

Bebeğin Suyunun Gelmesinin Önlenmesi İçin Tedavi

• Sık ultrason incelemeleri ile yakın takip
• Bazı ilaçlar kullanılarak amniyon yapımının azaltılması
• Amniyosentez ile sıvıyı azaltmak
• Bebeğin durumu ve olayın şiddetine göre gerekirse doğum
• Tedavinin amacı anne adayının sıkıntısını azaltıp mümkün olduğu kadar rahat bir şekilde gebeliğin devamını sağlamaktır.

Bebeğin Suyunun Azalması (Amniyon Sıvısının Azalması – Oligohidramniyos)

Bebeğin suyunun (Amniyon sıvısının) 500 mL altında olması oligohidramniyos olarak tanımlanır. Sonografik olarak 4 kadran ölçümünün 5cm.’in altında olması da tanısaldır. Hamilelerin % 4’ünde görülür.

Bebeğin Suyunun Azalmasının (Oligohidramniyos) Nedenleri

Genelde amniyon mayi üretimini bozan ya da engelleyen durumlar altta yatan nedenlerdir.

• Zarların erken açılması
• Rahim içi gelişme geriliği
• Gün aşımı
• Konjenital anomaliler
• Fetal ölüm
• İkiz-ikiz transfüzyon sendromu
• Plasental yetmezlik, plasenta ayrılması
• Gebelik hipertansiyonu
• Gebelik şekeri
• İlaçlar (prostaglandin sentez inhibitörleri)
• Nedeni bilinmeyen

Bebeğin Suyunun Azalmasının  Gebeliğe Etkileri

Azalmış sıvı, bebeğin gelişimini olumsuz yönde etkiler ( ayak deformiteleri, fetusa amniyon yapışması vb. ). Ayrıca uzun süren oligohidramniyos akciğer gelişimini engeller. (Potter sendromu, akciğer hipoplazisi) Hareket edecek alan daraldığı için bebek hareketlerinde de azalma olur. Kordon sıkışması ve bebeğe giden kan akımında azalma ve bebek ölümü görülebilir.

Bebeğin Suyunun Azalmasının Tanısı

Bebeğin suyunun azalması klinik olarak bulgu vermez. Ancak su gelme öyküsü varsa bu değerlidir. Gerçekte tanı ultrasonografi ile amniyon mayi ölçümü ile konur. Ölçülen 4 kadranda amniyon sıvı miktarının 5 cm.’den az olması veya en geniş amniyon sıvı cebinin 1 cm.’den kısa olması ile tanı konur.

Bebeğin Suyunun Azalmasının Tedavisi

• Yakın takip ve amniyon sıvı ölçümü
• Amniyoinfüzyon: Özel bir iğne yardımı ile rahim içine uygun sıvının verilmesi işlemidir. Sık kullanılmamaktadır.
• Bebeğin haftası uygunsa doğum düşünülür
• Sezaryen yapma ihtimali normalden fazladır