Gebelikte en sık görülen hormonal hastalıklardandır. Önceden tiroid hastalığı olan anne adayları gebe kalmadan önce doktoru ile görüşmeli ve önlemini aldıktan sonra korunmayı bırakmalıdır. Kontrol altındaki hastalarda tiroid, gebelikte anne ve bebek için sorun oluşturmaz.
Gebeliğin ilk üç ayında tüm gebelere şikayetleri olsun olmasın tiroid fonksiyon testleri yapılmalıdır. Tiroid fonksiton testi olarak TSH (Tiroid Stimulan Hormon), sT3 ( serbest T3 ) ve sT4 ( serbest T4 ) düzeylerine bakılır. Otoimmün bir sebep düşünülüyorsa antikor da bakılmalıdır. Bazı gebelik şikayetleri tiroid hastalığının bulgularını taklit edebilir, ayrıca gebelikte hiçbir sorun olmadığı halde tiroid bezi büyüme yapabilir.
Gebelikte en sık nedeni tiroidit’ dir. TSH düzeyi artmış, sT3 düzeyi azalmıştır. İlk 3 ayda hipotiroidi düşüğe neden olabilir. Bunun dışında erken doğum, düşük doğum ağırlıklı bebek, anne karnında ölüm oranlarında da artmaya neden olur. Tedavi edilmemiş hipotiroidi yeni doğanda zeka geriliği ve buna bağlı zihinsel problemlere sebep olmaktadır. Gebelikte hipotiroidi nadir görülür çünkü bu hastaların gebe kalma problemleri olabilmektedir.
Annede güçsüzlük, uyuşma, halsizlik, soğuya hassasiyet, kabızlık, kuru cilt, saç dökülmesi, ödem gelişir. Gebelikte bunlara yüksek tansiyon, kanama ve plasenta ayrılması gibi patolojiler de eklenir.
Hipotiroidi tedavi edildiğinde sorun yaratmayan bir hastalıktır. L- Tiroksin kullanılan ilaçtır. Gebelikte kullanılan ilaçlara devam edilmelidir, bu ilaçların bebeğe kesinlikle zararı yoktur.
En sık nedeni Graves hastalığıdır. TSH düzeyi azalmış, sT4 düzeyi artmıştır. Tiroid bezine karşı oluşan antikorlar plasentadan geçerek bebekte de hipertiroidi oluştururlar. Bebekte ayrıca gelişme geriliği, erken doğum, doğuştan kalp rahatsızlıkları görülme riski artar.
Kontrolsüz tiroid hastalığı olan gebelerde annede yüksek tansiyonun yanısıra erken doğum, düşük ve anne karnında bebek ölümü görülebilir.
Hipertiroidi’nin belirtileri arasında; iştah artışı, fazla yemeye rağmen kilo alamama, terleme, çarpıntı, sıcağa tahammülsüzlük, gözlerde dışarı doğru çıkma (egzoftalmi) sayılabilir.
Tedavide propiltiyourasil ve metimazol kullanılır. Her ikisinin de gebelikte sakıncası yoktur. Bebeğe kesinlikle zararlı değildirler. İleri durumlarda, mecbur kalınırsa operasyon da yapılabilir.