Gün Aşımı (Sürmatürasyon) Nedir?
Gün aşımı (sürmatürasyon), normal gebelik süresinin 42. haftaya kadar devam ettiği durumlar için kullanılır. Gebeliklerin %50’ inde doğum 40. hafta da gerçekleşir. %90-95’i ise 40-42. hafta arasında gerçekleşmiş olur. Gün aşımı gebeliklerin %5-10’nda görülür. Gerçek nedeni bilinmemektedir.
Gün aşımının en sık nedeni, son adet tarihinin yanlış bilinmesi ya da değişken menstrüel siklus süreleri nedeni ile gebelik yaşının yanlış hesaplanmasıdır. Gün aşımının tanısında son adet tarihinin doğru olarak bilinmesi ve erken dönemde yapılan ultrasonografinin önemi büyüktür. Ultrasonografinin gebelik yaşı ile uyumlu olup olmamasına göre tanı konulur. Özellikle ilk üç ayda yapılmış ultrasondaki CRL (Baş- Popo mesafesi) ile ikinci üç aylık dönemde yapılmış BPD (Baş ölçümü) ölçümleri çok değerlidir.
Diğer bilinen nedenleri arasında plasentada sülfataz denilen enzim eksikliğinin olması, bebekte böbrek üstü bezinin az çalışması veya yokluğu, hipofiz yetmezliği veya bebekte beyin dokusunun gelişmemiş (anensefali) olmasıdır.
Bir gebe gün aşımı olduysa diğer gebeliklerinde tekrar gün aşımı olma ihtimali %50’dir.
Gün aşımı Riskleri
- Plasentada yaşlanma belirtileri artar ve bebekte beslenme ve solunum sıkıntısı oluşabilir
- Bebek sıkıntıya girince kakasını (mekonyum) yapabilir ve bunu yutabilir; bu da kimyasal zatürre oluşmasına neden olabilir (mekonyum aspirasyonu) gün aşımı ile birlikte amniyon mayi azalması sıktır ve bunun sonucu kordon sıkışması ve buna bağlı solunum sıkıntısı gelişebilir
- Bebeğin büyümeye devam etmesi nedeniyle iri bebek olması ve buna bağlı doğum sorunları görülme ihtimali artar
- Dismatür infant (mekonyumla boyalı, uzun tırnaklı, küçük plasentalı, iri bebekler) sıklığı artar
- Sezaryen oranlarında artma olur
- Anne karnında ölüm ihtimali artar
- Dismatür ve sürmatür doğan bebekler şeker düşüklüğü, çevre ısısına uyum sağlayamama, mekonyum aspirasyonu nedeni ile problemli bir yenidoğan dönemi geçirirler.
Gün aşımı Takibi
- Haftada 2-3 kez NST yapılmalı ve/veya biyofizik profil bakılmalı
- USG ile haftada 2-3 kez amniyon mayi ölçülmeli
- Günlük olarak bebek hareketleri takip edilmeli
- 40. haftadan sonra 10 gün daha geçtiği halde doğum olmazsa, vajinal muayene ile rahim ağzı değerlendirilmeli ve duruma göre suni sancı veya sezaryenle doğum gerçekleştirilmelidir